Kakva ili kolika država

U Centru za kulturnu dekontaminaciju, 28. februara, pred prepunom salom, održana je promocija knjige profesorke Olge Popović-Obradović Kakva ili kolika država koju je izdao Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji u ediciji Ogledi. Knjigu je priredila naša poznata istoričarka Latinka Perović uz veliki napor da prikupi rasute tekstove pokojne koleginice. O knjizi i liku Olge Popović-Obradović govorili su profesorka Dubravka Stojanović, Filozofski

fakultet u Beogradu, profesorka Marija Draškić, Pravni fakultet u Beogradu, Ivan Vejvoda, direktor Balkanskog fonda za demokratiju, Mirko Đorđević, sociolog religije, i Srđan Milošević, istoričar mlađe generacije. Moderator razgovora je bila Sonja Biserko, predsednica Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji. Program je započeo izvodima iz televizijskih emisija u kojima je prof. Olga Popović-Obradović govorila o liberalnom rukovodstvu u Srbiji sedamdesetih godina dvadesetog veka, decentralističkom Ustavu SFRJ iz 1974. godine i ulozi Srpske pravoslavne crkve u sukobima na tlu bivše Jugoslavije. »Bolno preciznim dijagnozama Olga Popović-Obradović uspela je da identifikuje identitete jedne ideologije zbog kojih su interesi srpskog društva

žrtvovani interesima srpske nacije«, rekla je dr Dubravka Stojanović, zaključivši da je ovom knjigom autorka dokazala da istorija može da bude nauka koja će obolelom društvu i njegovoj eliti ukazati na mogućnost izlečenja, čime je srpskom društvu pružila još jednu šansu.
Ivan Vejvoda je govorio o pregalačkom radu autorke koja je »... bila neka vrsta političkog, pravnog i istorijskog arheologa, kopala tamo gde je najteže, gde je bilo i najbolnije, gde se videlo da ono što nam se čini zapravo i nije tako... Bila je moderni mislilac, pojedinac sa velikim slovom P, koga je karakterisala preciznost, britkost izraza«.
Govoreći o knjizi i liku prof. Olge Popović-Obradović, Srđan Milošević je rekao da je bila autentični predstavnik srpskog liberalizma u centru čijeg proučavanja je čovek, građanin.
Mirko Đorđević je govorio o završnim poglavljima knjige Kakva i kolika država posvećenim ulozi Srpske pravoslavne crkve u ideološkom opravdavanju ratnih pohoda Miloševićeve vlasti devedesetih godina dvadesetog veka. On je posebno naglasio bogatstvo izvora koje je proučavala autorka. Iako pravnica po obrazovanju, Olga Popović-Obradović je sistematski analizirala i memoarsku građu, kao i ulogu medija, posebno Pravoslavlja,glasila Srpske pravoslavne crkve, ali i intervjue patrijarha Pavla u kojima on poistovećuje pripadnost srpskoj naciji sa pripadnošću Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Istovremeno, patrijarh osuđuje ateizam kao neprihvatljiv za Srbe, uvodeći na taj način etnokonfesionalizam zajednice kao nužni uslov državnosti srpskog naroda, što je svojevrsni greh koji se u pravoslavlju i uopšte u hrišćanstvu zove filetizam.

	T. B. L.